Door Leo van Hout, voorjaar 2013
Op de plek waar nu woon-zorgcentrum Vonderhof is gevestigd lag vroeger het woonhuis annex de fabriek van Beukers. Voor een situatie-tekening verwijs ik naar Oud Strijps Nieuwsblad 2005-03. Dit terrein heeft jarenlang Terrein Beukers geheten. In 1890 bouwt Kees Beukers een linnenfabriek “nabij de Gender aan den weg naar Strijp”. Ingeschreven werd door drie aannemers voor een bedrag tussen fl 5720 en 6432. Het betrof een woonhuis met daaraan vast verbonden een fabrieksruimte in twee bouwlagen. Beukers heeft hiervoor fl. 10.000 geleend van de Eindhovensche Bankvereeniging.
Het was een chique ingericht woonhuis met voor die tijd typische wandbekleding: beschilderde textiel op tengels. Achter het woonhuis moet een gebouw gestaan hebben, dat echter in de jaren ’50 niet meer bestond. Misschien een gebouw voor opslag ? Er zijn enkele afbeeldingen bekend van dit complex. Zie Beeldbank RHCe.
Merkwaardig genoeg had het perceel (vóór de annexatie door Eindhoven) huisnummer 1, maar het is vooralsnog een raadsel bij welke straat dit hoorde. Bij de vorming van Groot Eindhoven in 1920 zijn vele straten en huisnummers veranderd. Na 1920 was Willemstraat 67 het adres van het Beukers-perceel. Nu is huisnummer 67 verbonden aan de Fatih-moskee, die echter niet op het Beukers-perceel is gebouwd. Ik vermoed dat het pand niet meer bewoond is geweest nadat de vrouw van Kees Beukers is overleden in 1945. Het woonhuis heb ik enkele malen bezocht, toen het niet meer bewoond was.
In 1950 was het fabrieksgedeelte (o.a.?) in gebruik als hobbyruimte, ik vermoed als voorloper van de skve-vestiging aan de Gagelstraat. Ik ben daar zelf tenminste één jaar op hobbyclub geweest onder leiding van mijn vader, Wim van Hout, Willem de Zwijgerstraat 54 (oud). Hij heeft in de tuin van Beukers ook nog een enorm papier-maché beeld gemaakt dat is gebruikt in de optocht ter ere van de opening van het hoogspoor in 1953. Ook heeft hij een of meerdere jaren een levensgrote kerststal ingericht (ook van papier-maché) met levende schapen. Omstreeks 1955 is de tuin ingericht als speeltuin ’t Vonderke.
Wij zijn met ons gezin in 1958 verhuisd naar Dommelen. Alle gebouwen zijn in 1959 gesloopt en het gehele terrein is verhard en gebruikt als parkeerplaats en (eenmaal per week, van 1974 tot 1984) als marktplaats. In 1992 is hier woonzorgcentrum Vonderhof gebouwd.
Olandilla
De fabriek stond bekend onder de naam Olandilla. Er is weinig bekend over producten, productie en bedrijfsresultaten. Wel zijn briefhoofden van facturen bekend. (Zie Beeldbank RHCe). Daarop is het bedrijfscomplex nogal “opgeblazen” hetgeen toen gebruikelijk was. Uit de briefhoofden is op te maken dat er met de hand werd geweven en wel linnen, pellen en damast. Pellen en damast zijn weefsels en die zullen hier dus van linnen zijn gemaakt. Of er ook eindproducten zijn gemaakt is mij niet bekend. Het bedrijf is volgens mij in de jaren ’30 beëindigd, zonder ooit de reputatie (en omzet) te kunnen benaderen van bedrijven als Elias, Bakers en Raaijmakers, van den Briel en Verster etc.
Beukers als ondernemer
Op 28 december 1885, Kees Beukers was toen 19, vormt hij met zijn vader een vennootschap onder firma (VOF) met als doel “het fabriceren van linnen en den handel daarin en aanverwante artikelen”. Kees woonde toen al in Gestel. De handelsnaam was Olandilla. De VOF wordt op 28 december 1895 ontbonden en Kees gaat alleen op eigen rekening verder. Op 11 december 1900 wordt opgericht de vennootschap onder firma Beukers en Jansen.
Vennoot J.M.J Jansen is de broer van Beukers’ vrouw. Op 1 februari 1901 neemt deze VOF over de Koninklijke Nederlandsche Ondergoedfabriek Veltman & Co., die een jaar eerder was verplaatst van Amsterdam naar Eindhoven en was gevestigd op de Kleine Berg (welk adres heb ik nog niet kunnen achterhalen). De fabriek krijgt de naam Koninklijke Nederlandsche Stoomfabriek van gemaakte ondergoederen v/h J.H. Veltman en Zoon. De fabriek wordt verplaatst naar de Fellenoord in de Sigarenfabriek Dresselhuis en Nieuwenhuizen, die vertrekt naar Woensel. Op 9 december 1901 wordt deze VOF ontbonden en gaat zwager Jansen alleen verder.
Beukers als familieman
Cornelis Johannes (Kees) Beukers was de zoon van Cornelis Adrianus Beukers en Catharina Maria Meijer te Schiedam en geboren op 17 januari 1866. Op 22 januari 1896 trouwt hij te Schiedam met Magdalena Maria Cornelia Jansen (Schiedam) , dochter van Theodorus Petrus Jansen (overleden op 22 januari 1899) en Rosalia Maria Hoek .
Omstreeks die tijd betrekken zij Willemstraat 67. Op 5 november 1897 wordt hun zoon Cornelis Antonius geboren (Kees jr.); op 6 maart 1900 dochter Rosalia Maria Joanna (Roos), op 25 maart 1904 dochter Maria Frederika (Maria) en op 9 januari 1907 zoon Emile Maria Johannes (Emile).
Kees jr. en Roos zijn waarschijnlijk lange tijd op kostschool geweest. Ze komen op 23-jarige leeftijd terug naar huis. Kees woont in 1945, wanneer zijn moeder overlijdt, in Londen. Roos is van 1924 tot tenminste 1952 onderwijzeres aan de R.K. lagere school voor meisjes Maria Onbevlekte Ontvangenis aan de Frederiklaan, waar tot voor kort Frencken boekhandel was gevestigd. Er zijn enkele klassenfoto’s bekend waar zij op staat (Zie Eindhoven-in-beeld.nl).
De meisjesschool behoorde samen met de kleuterschool en jongensschool tot de parochie van St. Antonius van Padua Philipsdorp (Steentjeskerk). Maria is assistent-apotheker geweest. Emile is in 1931 vertrokken naar Tilburg en in 1932 weer teruggekomen. Zijn beroep was winkelbediende. Kees Beukers overlijdt op 10 december 1944. Zijn vrouw op 11 februari 1945.
Beukers als verenigingsman
Omstreeks 1915 wordt Kees Beukers actief binnen de parochie en daaraan gerelateerde organisaties.
Vermeldingen zijn:
Lid plaatselijk Comite Nederlandse Padvindersorganisatie (foto 11 april 1915 in Karel Vermeeren: Eindhoven verleden tijd, blz. 92.); Feestavond padvinders (foto bezoek Prins Hendrik 17 november 1917)(Jan Spoorenberg: Eindhoven in oude ansichten 2); Eerste voorzitter St. Petrusstichting voor jeugdwerk (1930), voorzitter feestcomité 60e verjaardag pastoor Pulskens (1937) en lid van het parochiebestuur Sint Antonius van Padua, Philipsdorp (A.H. Kremers: De Steentjeskerk van Pastoor Pulskens, blz. 65, 67); Bestuurslid Groene Kruis (Dagblad Oost-Brabant 14 oktober 1944).
Zie verder: Dr. F.J.M. van Puijenbroek: Beginnen in Eindhoven, blz. 249, 250, 284; Jan van Oorschot: Eindhoven een samenleving in verandering, blz. 132; Google, Wikipedia, Beeldbank en Bevolkingsadministratie RHCe, Eindhovens Dagblad 19441013, 19550920, Dagblad Oost-Brabant 19441014, Meierijsche Courant 18900624, 19010209, 19011214, 19960601, Peel- en Kempenbode 19010313.
