De maand mei kent jaarlijks zijn dodenherdenking en bevrijdingsdag. Ook in het kader van S.O.S. (Samen-op-Stap) willen we dit jaar stilstaan bij de gebeurtenissen van 80 jaar geleden. We doen dat door een bezoek te brengen aan het Hornemann Huis aan de Hurksestraat, genoemd naar de, in de oorlog vermoorde, Joodse familie Hornemann.
Deze familie woonde indertijd in de Schrijversbuurt van Eindhoven (Staringstraat 29) en bestond uit vader Flip, moeder Bets en hun zoontjes Edo (12 jaar) en Lex (8 jaar).
Via Vught en Westerbork werd het hele gezin op transport gesteld naar vernietigingskamp Auschwitz. Moeder Bets overleed kort erna aan buiktyfus. Vader Flip moest bij min 10 graden op transport en stierf door kou en uitputting. De twee broertjes Edo en Lex bleven alleen achter in Auschwitz. Er werd hun een beter verblijf beloofd, een barak waar het warm was, en ze kregen iets beter te eten. Ze mochten zelfs weg uit Auschwitz, naar concentratiekamp Neuengamme in de buurt van Hamburg. Maandenlang werden ze daar door de nazi’s misbruikt voor gruwelijke medische experimenten.
Toen de geallieerden in aantocht waren, wilde Hitler de sporen van de medische experimenten uitwissen. Samen met achttien andere kinderen werden Edo en Lex op een vrachtwagen naar een verlaten school in Hamburg gebracht. Ze kregen te horen dat ze naar huis zouden gaan (Eindhoven was toen al een half jaar bevrijd en vierde feest!), maar in plaats daarvan werden ze in de kelder van het schoolgebouw opgehangen…. op 20 april 1945, nota bene de verjaardag van Hitler. Daags daarop werden de zwaar toegetakelde en sterk vermagerde lichamen van de twintig kinderen verbrand.
Het Lex en Edo Hornemannplantsoen aan de Edenstraat, in de buurt Elzent-Noord, is een blijvende herinnering aan die dramatische gebeurtenissen. Elk jaar rond 20 april vindt er een herdenkingsceremonie plaats bij het door Theo van Brunschot ontworpen Hornemann-monument…onlangs nog, op vrijdag 19 april, onder begeleiding van het Philips Harmonie-orkest, met een korte toespraak van locoburgemeester Rik Thijs en met leerlingen van het Van Maerlantlyceum die er bloemen legden.
Ook in het Hornemann Huis staat het verhaal van Edo en Lex Hornemann tijdens de Tweede Wereldoorlog centraal. Dit museum aan de Hurksestraat is anderhalf jaar geleden geopend. Het is een initiatief van Martijn Docters, achterneef van Edo en Lex Hornemann.
Martijn Docters heeft Edo en Lex niet persoonlijk gekend, maar toch wil hij hun verhaal blijven vertellen. Al lange tijd zet hij zich daarvoor in. Geldgebrek heeft de komst van een Eindhovens museum over het tragische familieverhaal van het gezin Hornemann lange tijd in de weg gestaan, maar dankzij donaties kon de droom van Martijn in 2022 dan toch werkelijkheid worden. Ook op dit moment draait de Stichting Hornemann Huis nog uitsluitend op donaties.
Het complex aan de Hurksestraat is een zgn. pop-up locatie, dus enigszins provisorisch.
Op ruim 300 m2 bevinden zich o.a. een tentoonstelling, een informatiecentrum en een dilemmakamer (denk aan lastige vragen als ‘wat zou jij doen in de oorlog?’).
Voor het bestuur van de Stichting Hornemann Huis is het eindstation nog altijd een permanent museum in Eindhoven. “Het belang van zo’n definitieve plek is groot, zeker in de huidige tijd waarin oorlog, discriminatie en antisemitisme, helaas, nog steeds aan de orde van de dag zijn. De haat is nog niet weg.”
Is er een betere en overtuigender manier denkbaar om een bezoek aan het Hornemann Huis van harte aan te bevelen?
Wanneer en Waar:
Vrijdag 24 mei a.s., 13:00 – ± 15:30 uur.
Hornemann Huis, pop-up locatie Hurksestraat 42-20 (schuin tegenover Praxis en naast tankstation TinQ), ongeveer 4,5 km vanaf het Vonderkwartier, dus gemakkelijk bereikbaar voor fietsers.
Voor wie wil, kan vervoer per auto geregeld worden, mits aangegeven bij de aanmelding.
Kosten:
Entree, plus rondleiding en film, is gratis, maar een vrijwillige bijdrage wordt zeer gewaardeerd, omdat het museum afhankelijk is van donaties.
Opgeven:
Bij Peter Klaver via p.klaver4@gmail.com (je ontvangt dan 2 dagen vóór de activiteit een e-mail met nadere details) of, en alleen als je niet over e-mail beschikt, telefonisch via 040-2524628. Bij opgave duidelijk vermelden of je gebruik wilt maken van autovervoer.